Giá đất tăng cao đang tác động mạnh mẽ đến người dân, doanh nghiệp bất động sản và hầu hết các ngành kinh doanh, khiến việc sửa đổi Luật Đất đai 2024 trở thành vấn đề cấp bách. Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh: “Làm gì thì làm, không được bỏ sót bất cập nào” để đảm bảo công bằng và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.
Bất cập từ Luật Đất đai 2024
Sau hơn một năm có hiệu lực, Luật Đất đai 2024 bộc lộ nhiều bất cập, đặc biệt là nghĩa vụ tài chính khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Bảng giá đất mới tại nhiều địa phương khiến tiền sử dụng đất tăng vọt, từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng, thậm chí vượt giá trị mảnh đất. Điều này đẩy người dân vào thế khó khi tách thửa, hợp thức hóa đất ở, đặc biệt với nhu cầu tách hộ, xây nhà mới ngày càng lớn.
- Tình trạng tiến thoái lưỡng nan: Nộp tiền sử dụng đất cao ngất ngưởng thì không kham nổi, còn chờ chính sách mới thì chưa rõ thời điểm và phương án. Nhiều tỉnh/thành thừa nhận bảng giá đất mới làm khó người dân, đòi hỏi giải pháp kịp thời.
- Đề xuất chưa thống nhất: Bộ Tài chính đề xuất thu 30-50% tiền sử dụng đất để giảm gánh nặng, nhưng chưa được đồng thuận. Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) kiến nghị giảm còn 20% cho đất trong hạn mức và 30% cho đất vượt hạn mức, đồng thời hoàn tiền cho những ai đã nộp 100%. Tuy nhiên, tính khả thi của đề xuất này vẫn đang gây tranh cãi.
Tác động đến doanh nghiệp và thị trường bất động sản
Không chỉ người dân, doanh nghiệp cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ giá đất tăng cao:
- Doanh nghiệp sản xuất và phân phối: Chi phí thuê đất, mua đất làm nhà xưởng, cửa hàng tăng, làm giảm khả năng cạnh tranh.
- Chủ đầu tư bất động sản: Giá đất tăng đẩy giá nhà tăng, đi ngược chủ trương của Chính phủ về giảm mặt bằng giá nhà ở. Việc định giá đất “sát thị trường” trong khi giá thị trường thả nổi tạo vòng luẩn quẩn “giá đất đuổi giá nhà”, ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế.
Cần sửa đổi Luật Đất đai ngay lập tức
Chính phủ và Thủ tướng đã nhiều lần yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu sửa quy định tiền sử dụng đất theo hướng công bằng, giảm gánh nặng cho dân. Các bất cập hiện nay, như chính sách “cào bằng” không phân biệt đối tượng ưu tiên hay mục đích sử dụng đất, cần được giải quyết để:
- Giảm nghĩa vụ tài chính cho người dân, đặc biệt khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
- Hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào, tăng khả năng cạnh tranh.
- Huy động tối đa nguồn lực đất đai, đáp ứng nhu cầu phát triển trong bối cảnh hành chính mới.
Kết luận
Việc sửa đổi Luật Đất đai 2024 là nhiệm vụ cấp bách để tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững của Thủ đô và cả nước. Nếu không hành động sớm, những bất cập này sẽ tiếp tục gây rối, làm chậm tiến trình phát triển kinh tế – xã hội.
